Momentum investing - strategia oparta na impetach rynkowych

Świat inwestycji oferuje wiele podejść, z których każde ma swoje zalety, ryzyka i grupę zwolenników. Obok inwestowania wartościowego, pasywnego czy dywidendowego, coraz większym zainteresowaniem cieszy się strategia oparta na impetach rynkowych, znana jako momentum investing. To podejście zakłada, że „zwycięzcy będą nadal wygrywać”, a aktywa, które wykazują siłę relatywną, mają tendencję do dalszego wzrostu. Chociaż brzmi to prosto, momentum investing wymaga nie tylko znajomości trendów, ale także zrozumienia mechaniki rynku, psychologii inwestorów oraz narzędzi umożliwiających skuteczną selekcję aktywów.

Co to jest momentum investing?

Momentum investing (inwestowanie w impet) to strategia polegająca na kupowaniu aktywów, które w ostatnim czasie rosły szybciej niż rynek, i utrzymywaniu ich tak długo, jak trwa pozytywny trend. Podejście to opiera się na założeniu, że aktywa z dobrą przeszłą wydajnością mają tendencję do kontynuowania ruchu w tym samym kierunku przez pewien czas. Innymi słowy, inwestorzy wykorzystują siłę popytu na rynku. Gdy coraz więcej osób kupuje dane aktywo, jego cena rośnie i przyciąga kolejnych nabywców. Tak działa efekt kuli śnieżnej, który może trwać tygodnie, miesiące, a nawet lata.

Skąd się bierze „momentum”?

Impet rynkowy nie jest jedynie wynikiem liczbowym – to zjawisko psychologiczne. Ludzie – niezależnie od tego, jak bardzo chcieliby być racjonalni – często podejmują decyzje pod wpływem emocji. Gdy widzą, że jakiś walor gwałtownie zyskuje na wartości, rośnie presja społeczna (FOMO – fear of missing out), by „wskoczyć do pociągu”. Z drugiej strony, spółki z niskim momentem tracą zainteresowanie rynku. Ich notowania spadają, a sprzedający potęgują presję podażową. Momentum może zatem działać zarówno w górę, jak i w dół, stąd popularność strategii „long momentum / short low momentum”.

Czym różni się momentum investing od inwestowania wartościowego?

Momentum investing:

Podejście: trendowe
Horyzont czasowy: średni/krótkoterminowy
Kryteria selekcji: siła relatywna, analiza techniczna
Stosunek do wyceny: może być wysoka
Psychologia: gra na emocjach rynku

Inwestowanie wartościowe:

Podejście: fundamenty
Horyzont czasowy: długoterminowy
Kryteria selekcji: wycena, analiza fundamentalna
Stosunek do wyceny: powinna być niska
Psychologia: ignorowanie sentymentu

Momentum investing często bywa mylony z inwestowaniem spekulacyjnym. W rzeczywistości jednak jest to podejście systematyczne, oparte na danych, które może przynosić solidne rezultaty, pod warunkiem stosowania dyscypliny i zarządzania ryzykiem.

Jak mierzyć momentum?

Aby stosować strategię inwestowania w impet, trzeba znać metody jego mierzenia.

1. ROC (Rate of Change)

Mierzy procentową zmianę ceny w określonym czasie. Np. ROC 12M = 35% oznacza, że aktywo zyskało 35% w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

2. RSI (Relative Strength Index)

Choć pierwotnie był stworzony jako wskaźnik „przegrzania” rynku, RSI może być używany do wskazywania silnych trendów.

3. Moving Average Crossover

Skrzyżowanie krótkiej średniej z długą wskazuje na rosnący impet – typowe dla wejścia w pozycję momentum.

4. Ranking siły relatywnej

Porównanie różnych aktywów między sobą – np. które spółki z indeksu WIG20 miały najlepszy wynik w ciągu ostatnich 6 miesięcy.

5. Momentum score

Niektóre platformy inwestycyjne oferują gotowe oceny momentum, łącząc różne wskaźniki w jeden wynik – np. od 0 do 100.

Momentum w praktyce – strategie inwestycyjne

Momentum na ETF-ach

Wybór ETF-ów, które w ostatnich miesiącach mają najwyższą dynamikę wzrostu – np. sektor technologii, energii odnawialnej, AI.

Strategia 12–1

Kupujemy aktywa, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy miały najwyższy zwrot (z pominięciem ostatniego miesiąca, aby uniknąć „efektu odbicia”).

Factor rotation

Zmieniamy alokację portfela między stylami inwestowania – np. growth, value, momentum – zależnie od aktualnej dominacji.

Long/short momentum

Kupujemy aktywa z wysokim momentem, a jednocześnie zajmujemy krótkie pozycje na tych o słabej wydajności. To strategia neutralna względem rynku.

Zalety i pułapki strategii momentum

Zalety:

Umożliwia szybkie wykorzystanie trendów rynkowych.
Może generować atrakcyjne stopy zwrotu w średnim terminie.
Bazuje na mierzalnych danych, a nie spekulacjach.
Nadaje się do automatyzacji (np. w robo-doradcach).

Pułapki:

Skłonność do fałszywych sygnałów na niestabilnych rynkach.
Wyższe koszty transakcyjne przez częstsze zmiany pozycji.
Ryzyko odwrócenia trendu – brak „marginesu bezpieczeństwa”.
Wymaga dyscypliny i unikania emocji – zwłaszcza w okresach korekt.

Dla kogo jest momentum investing?

Strategia ta będzie atrakcyjna dla inwestorów, którzy:

Są gotowi analizować dane i regularnie monitorować portfel.
Lubią dynamiczne rynki i nie boją się rotacji aktywów.
Cenią systematyczność i stosowanie reguł zamiast emocji.
Mają średni horyzont inwestycyjny (3–12 miesięcy).
Szukają alternatywy dla „kup i trzymaj”.

Jeśli chcesz wypróbować momentum investing i zastanawiasz się, jak zacząć, polecamy ten artykuł jako punkt wyjścia do zgłębiania bardziej zaawansowanych aspektów inwestowania.

Momentum investing a psychologia rynku

Warto zaznaczyć, że momentum nie działa w próżni. Reaguje na zmiany nastrojów inwestorów, na narracje medialne, na zmiany polityczne i gospodarcze. Momentum to ucieleśnienie emocji rynku – czasem racjonalnych, a czasem nie. Dlatego skuteczny inwestor w momentum musi umieć nie tylko liczyć, ale też czuć klimat rynku – choć nie może się mu poddawać. To subtelna równowaga między systemem a intuicją, między algorytmem a obserwacją.

Momentum investing to fascynująca strategia, która w rękach zdyscyplinowanego inwestora może przynieść bardzo dobre efekty. Wymaga ona jednak systematycznego podejścia, monitorowania wskaźników i gotowości do szybkiej zmiany kierunku, gdy trend słabnie. Nie jest to droga dla każdego, ale dla tych, którzy czują się dobrze w rytmie rynku, potrafią podążać za trendem, a nie z nim walczyć, może to być wyjątkowo skuteczna metoda działania. Warto jednak pamiętać, że żadna strategia nie działa zawsze. Momentum bywa bezlitosne – działa do czasu, aż przestanie. I wtedy trzeba być gotowym na zmianę – elastyczność to podstawa w każdym stylu inwestowania.